Kategori: Makaleler

Gıyabi Ne Demek? Toplumsal Yapılar Üzerine Bir Sosyolojik Analiz Bir sosyolog olarak insan toplumlarının dinamiklerini çözümlemek her zaman merak uyandırıcı olmuştur. İnsanların sosyal yapılar içinde nasıl davrandıkları, toplumsal normlara nasıl uydukları ve kültürel pratiklerin bireyleri nasıl şekillendirdiği üzerine düşünmek, toplumsal etkileşimi anlamak adına kritik bir adımdır. Bugün, gündelik yaşamda sıkça karşılaştığımız ancak derinlemesine sorgulamaktan kaçındığımız bir kavramdan bahsedeceğiz: “Gıyabi”. TDK’ye göre gıyabi, “birinin yokluğunda, onun adına yapılan ya da onun bulunmadığı ortamda gerçekleşen bir durum” olarak tanımlanır. Ancak bu kelime, sadece dilsel anlamıyla sınırlı değildir. Aynı zamanda toplumsal bağlamda, bireylerin ve grupların ilişkilerinin nasıl şekillendiğini, sosyal yapıları nasıl dönüştürdüğünü anlamamız…

Göz Kaslarına Ne İyi Gelir? Edebiyatla Bir Yolculuk “Kelimeler, sadece birer harf dizisinden ibaret değildir. Onlar, insan ruhunun derinliklerinde yankı bulan melodilerdir. Bir gözün içindeki bir bakış, bir hikayeye dönüşebilir, bir bakışın derinliğiyle dünyanın içini keşfe çıkabiliriz.” Bu sözler, gözün gücünü ve anlamını anlatırken, kelimelerin ruhumuza dokunan etkisini de gözler önüne serer. Her bakış, bir anlam taşır; her bakış, derin bir düşünceyi barındırır. Tıpkı edebiyatın dünyasında olduğu gibi, gözler de kendini ifade etmenin, anlatının en güçlü araçlarından biridir. Peki, bu güçlü organlarımız, göz kaslarımıza ne iyi gelir? Göz kasları, bir orkestra gibi çalışır, her biri farklı bir enstrümanı çalarak, görsel…

Hande Erçel Ne Kadar Maaş Alıyor? Ekranın Parıltısı, Rakamların Gölgesi Kabul edelim: “Hande Erçel ne kadar maaş alıyor?” sorusu yalnızca ünlü merakı değil; ekrandaki ışıltının arkasındaki ekonomiyi, dijital çağda yıldız sistemini ve izleyicinin cebinden yapım şirketine, markalardan platformlara kadar uzanan paranın yolculuğunu konuşma fırsatı. Ben de bu merakı; adil ve saydam ücret tartışmalarından, reklam-pazarlama dinamiklerine kadar uzanan daha geniş bir resmin içinde ele almak istiyorum. Özet (spoiler tadında): Net ve resmî tek rakam yok. Ancak son dönemde diziler için bölüm başı milyon TL’lerle ifade edilen iddialar, büyük markalarla çok yıllı reklam anlaşmaları ve sosyal medya içerik gelirleri Erçel’in toplam kazancını…

Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü: Bir Eğitimcinin Bakışından Her sabah sınıfın kapısından içeri adım atarken, bilginin yalnızca aktarılacak bir içerik değil, insanı dönüştüren bir güç olduğunu hatırlatırım kendime. Öğrenmek, hem bireyin hem toplumun doğasını şekillendirir. Bu yazıda belki beklenmedik bir sorudan yola çıkacağız: “Goril insandan ne kadar güçlü?” Ancak bu sorunun ötesinde, aslında öğrenmenin ve anlamanın nasıl bir fark yarattığını, bilginin insanı nasıl güçlendirdiğini tartışacağız. Çünkü bilgiyle değişen yalnızca düşünce değil, insanın tüm varoluşudur. Goril ve İnsan: Gücün Tanımı Fiziksel Güç Üzerinden Bir Karşılaştırma Bir yetişkin erkek goril, ortalama bir insanın yaklaşık 10 katı kadar güçlüdür. Araştırmalar, gorillerin 900 kiloya kadar ağırlığı…

Arnavutköy Hangi Denize Bağlı? Boğazın Kalbinden Karadeniz’e Uzanan Bir Hikâye Bir semtin adı bazen bir kokuyu hatırlatır: deniz tuzu, sabahın balıkçı teknesi, kaldırım taşlarına sinmiş iyot… Arnavutköy de benim için böyle. Bu yazıda “Arnavutköy hangi denize bağlı?” sorusunu, sadece coğrafi bir yön bulma egzersizi gibi değil; kökenleri, bugüne yansımaları ve geleceğe dair ipuçlarıyla birlikte, arkadaş arasında sohbet eder gibi konuşalım istiyorum. Çünkü mesele yalnızca bir denizin adı değil; bir kültürün, kıyı yaşamının ve kentle kurduğumuz ilişkinin adı. Arnavutköy (Beşiktaş’taki semt) İstanbul Boğazı kıyısındadır; Boğaz, Karadeniz ile Marmara Denizi’ni birbirine bağlar. İstanbul’un Arnavutköy ilçesi ise Karadeniz’e kıyısı olan geniş bir idari…

Gizli Servis Hangi Platformda? Tarihsel Bir Perspektiften İnceleme Bir tarihçi olarak, toplumların güvenlik, istihbarat ve gizlilikle ilgili kavramlarının zaman içinde nasıl evrildiğini anlamak, sadece geçmişi öğrenmekle kalmayıp, bugünün dinamiklerini de doğru bir şekilde analiz etmemize yardımcı olur. “Gizli Servis” ya da “İstihbarat Servisi” gibi kavramlar, toplumların devlet yapılarını güçlendiren, ulusal güvenliklerini sağlayan ve bazen de büyük dönüşümlere yol açan organizasyonlardır. Ancak bu tür servislerin platformları, araçları ve yöntemleri zamanla değişmiştir. Bugün teknolojinin ve dijital dünyanın egemen olduğu bir ortamda, gizli servisler hangi platformlarda faaliyet gösteriyor ve bu durum, geçmişteki istihbarat anlayışlarıyla nasıl bir bağ kuruyor? Gelin, bu sorunun tarihsel arka…

Bilimsel Merakla: Hava Soğutucuların Gizemli Dünyasına Yolculuk İnsan olarak hepimiz serinliğin peşindeyiz. Sıcak yaz günlerinde içimizi ferahlatan o temiz havayı solumak, aslında düşündüğümüzden çok daha karmaşık bir bilimin eseri. Peki, basit görünen bir hava soğutucu gerçekte nasıl çalışıyor? Gelin bu soruya bilimsel bir lensle ama herkesin anlayabileceği bir dille yaklaşalım. Hava Soğutucu Nedir? Hava soğutucu, sıcak havayı daha serin hale getiren bir cihazdır. Çoğu zaman “evaporatif soğutucu” veya “swamp cooler” olarak da adlandırılır. Klima sistemlerinden farklı olarak, hava soğutucular havayı nemlendirerek serinletir. Bu yöntem binlerce yıldır kullanılan doğal bir fizik yasasına dayanır: buharlaşma yoluyla ısı transferi. Buharlaşma Fiziği Bilim insanlarının…

Geri Dönüşümsüz Ne Demek? Bir Antropolojik Perspektif Kültürlerin çeşitliliğine duyduğum derin merak, insanlık tarihinin farklı coğrafyalarındaki ritüelleri, sembolleri ve topluluk yapılarındaki benzerlikleri ve farklılıkları keşfetmeye yöneltti beni. Bu keşifler, insanın doğası ve kimliği üzerine düşündürdü; bizler sadece çevremize değil, aynı zamanda kendimize de sürekli dönüşüm içinde bakarız. Ancak, bazen bu dönüşümün geri dönülemez olduğunu anlamak, kültürel değerlerin, ritüellerin ve kimliklerin şekillendiği bir süreçtir. Geri dönüşümsüzlük kavramı, bir kültürün evrimi ve topluluklar arasındaki bağları anlamak için derinlemesine incelenmesi gereken önemli bir olgudur. Geri Dönüşümsüzlüğün Tanımı Geri dönüşümsüzlük, kelime anlamı olarak bir şeyin ya da durumun bir kez meydana geldikten sonra eski…

Hamdolsun Ne Zaman Söylenir? Bir Hikâyenin Kalbinden: “Hamdolsun” Dediği An Sıcacık bir akşamüstüydü. Güneş, gökyüzüne son kez gülümsüyor, ışıkları pencereden içeri süzülüyordu. Elif, mutfakta çayın altını kısarken kendi kendine mırıldandı: “Hamdolsun…” Bu kelime, o an sadece bir şükür ifadesi değildi. Yorgun bir günün sonunda, içini ısıtan, derin bir nefesle gelen bir teslimiyetin adıydı. Yıllardır evli oldukları halde, eşi Murat onun bu kelimeyi hangi anlarda söylediğini tam olarak çözemezdi. O, daha çok çözüm odaklı bir adamdı; bir sorun varsa plan yapar, adım adım ilerlerdi. Elif ise kalpten konuşurdu. Duygularla, sezgilerle, bazen de gözyaşlarıyla… Erkek Akıl, Kadın Yürek: “Hamdolsun”un İki Yüzü O…

Felsefede Gerekçelendirme Nedir? Geçmişten Bugüne Bir Yolculuk Bir Tarihçinin Samimi Girişi Bir tarihçi olarak, her dönemin ve her düşünsel akımın, geçmişin derinliklerinden günümüze nasıl bir iz bıraktığını anlamaya çalışırım. Tarih, yalnızca olayları ve figürleri değil, aynı zamanda insanların düşünme biçimlerini, sorgulama yöntemlerini ve gerekçelerini de içerir. Felsefede gerekçelendirme, insanların düşünsel dünyasında yer etmiş ve zamanla evrilmiş bir olgudur. Geçmişin felsefi akımlarına bakarken, düşündüğüm şeylerden biri de bu: Geçmişteki büyük felsefi kırılmalar, bugün bizim akıl yürütme biçimlerimizi nasıl şekillendirdi? Felsefe, her dönemde insanın kendisini ve dünyayı anlamaya çalıştığı bir uğraş olmuştur. Gerekçelendirme, bu anlayışın merkezine yerleşmiştir. Felsefede gerekçelendirme, yalnızca bir düşüncenin…